ટેક્નોલોજી દ્વારા થતા દુષ્કર્મો ને બુલીબાઈ એપ ને પડકારતું કાવ્ય: #Gujarati #poem against #BullibaiApp

આપણા સમાજમાં એક એવી ખોટી માન્યતા છે કે શારીરિક પીડા ની સરખામણીમાં ટેક્નોલોજી દ્વારા થતું નુકશાન અને પીડા તદ્દન મામૂલી છે. વધુ ને વધુ ટેક્નોલોજીના દુરુપયોગથી વ્યક્તિઓને ખુબ નુકશાન પહોંચે છે. ટેક્નોલોજી દ્વારા આર્થિક રીતે લોકોને કેવું નુકશાન કરી શકાય છે તે તો આપણે જાણીએ જ છીએ અને સંસ્થાઓએ તે માટે પગલાં પણ લીધા છે. પરંતુ ટેક્નોલોજી ના દુરુપયોગથી વ્યક્તિની પ્રતિષ્ઠા અને ઓળખ ઉપર સખત છાંટા ઉડાડીને તેને ખુબ હામી પંહોંચાડવામાં આવે છે તે પ્રત્યે આપણે તેટલું ધ્યાન આપ્યું નથી. અને ખાસ કરીને ભારત જેવા પિતૃસત્તાક સમાજ માં સ્ત્રીની પ્રતિષ્ઠા ની અસર તેની પુરી જિંદગી ઉપર થઇ શકે છે ત્યારે સ્ત્રીઓ ઘણી વાર તેવા દુરુપયોગ નું લક્ષ્ય બને છે.  ડિજિટલ માહિતી એક વાર ઈન્ટરનેટ ઉપર મુકાય જાય તો તે હંમેશ માટે ક્યાંક ને ક્યાંક તો રહીજ જાય છે. તેથી ડિજિટલ માહિતીની સ્થાયીતા ને કારણે તે વ્યક્તિ ના પુરા જીવનમાં તે એક લટકતી તલવાર બનીને રહી જાય છે. ઘણીવાર કોઈ સ્ત્રી હિંસાત્મક સબંધ માંથી બહાર નીકળવાની કોશિશ કરે ત્યારે પણ પુરુષો તેને રોકવા માટે કે ત્યાર બાદ બ્લેકમેઇલ કરવા માટે ડિજિટલ ગેરુપયોગથી સાચી કે ખોટી હકીકત ઉપજાવીને સ્ત્રીને મહાત કરવાની કોશિશ કરે છે. મને તેનો અંગત અનુભવ છે.  

તાજેતરમાં ભારત માં બુલીબાઈ એપ દ્વારા મુસલમાન મહિલાઓની બેઇજ્જતી કરવાનો અત્યંત દુઃખદ પ્રયાસ થયો. તેમાં મુસ્લિમ મહિલા કાર્યકર્તાઓ, પત્રકારો, રાજકારણીઓ, અભિનેતાઓ અને એન્જિનિયરોને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા. આ મહિલાઓના ચહેરા પોર્નોગ્રાફિક બોડી સાથે જોડી દેવામાં આવ્યા હતા અને તેમની નકલી હરાજી સર્જવામાં આવી હતી. રાજકારણી મહિલાઓને પણ આવા કરતૂતનો અવારનવાર સામનો કરવો પડે છે. જ્યાં સુધી આપણે બધા તેની વિરુદ્ધ નહિ બોલીએ અને તેનો ઉગ્ર વિરોધ અને આક્રોશ વ્યક્ત નહિ કરીએ ત્યાં સુધી આ બદલાશે નહીં અને આવતા વર્ષોમાં આપણી દીકરીઓને આવીજ કરતૂતોનો સામનો કરવાનો રહેશે. મારા જીવનનો આ અંગત અનુભવ છે અને તેને આધારે કહીશ કે ગમે તેવી ચોખ્ખી પ્રતિષ્ઠા કોઈ સ્ત્રી ધરાવતી હોય, અને કોઈ પણ સ્ત્રી હોય તે આવી કરતૂતનો ભોગ બની શકે છે. 

જયારે દિલ્લી માં નિર્ભયા નામે ઓળખાઈ ગયેલી એક યુવતી ઉપર 6 પુરુષો દ્વારા બળાત્કાર અને ત્યાર બાદ તેની હત્યા કરવામાં આવી હતી ત્યારે મેં એક કાવ્ય લખ્યું હતું http://bit.ly/WyY4zf . તેવું બીજું કાવ્ય બુલીબાઈ એપ ની ઘટના બની ત્યારે લખ્યું છે તે નીચે રજુ કરું છું.

મારા ભાઈઓ અને બહેનો ને અનુરોધ 

મારા ભાઈઓ, હંમેશા તમારી સુરક્ષા ઇચ્છુ છું
તમારા કાંડે રાખડી બાંધતા તમારી રક્ષા પ્રાર્થું છું
આજે મારા ચરિત્ર ને પ્રતિષ્ઠા ઉપર છાંટા ઉડે છે
ત્યારે તમારા આધારની અપેક્ષા રાખું છું.   

સ્થિતિસ્થાપકતા ને ઉત્સાહ મારી ચાલ માં છે 
મોકળા મને જીવવાનો મોકળો રાહ માંગુ છું
મારા સોઉન્દર્યની ચર્ચા તમે ખુબ કરો છો 
આજે મારા ચરિત્રનો બચાવ ઈચ્છું છું   

એક દિવસ મારી કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરશે  
મારી તમારી દીકરીઓ ની વાત કરું છું
ઇતિહાસના પાના ઉથલાવશે ત્યારે કૃતજ્ઞતા 
તમારા પ્રતિ પણ વ્યક્ત કરે તેમ ઈચ્છું છું  

પ્રિય બહેનો, આપણી લડાઈ દુષ્કર્મ સામે છે 
આજે તમારા સાથ માટે હાથ લાંબો કરું છું  
નફરત ને કટ્ટરતા સામેની લડાઈમાં, કોઈ જાતિ 
ધર્મ દરજ્જો કે વર્ગ વિભાજીત ન કરે તે ઈચ્છું છું  

હો ભલે મુસ્લિમ ખ્રિસ્તી શીખ કે હિન્દુ. છતાં પુરૂષો 
યુદ્ધ આદરે ત્યારે પ્રથમ લક્ષ્ય તમે અને હું છું 
અહીં કે ઇથોપિયામાં, લાઇબેરિયા, બોસ્નિયા, 
ચાઈના કે ઇરાક કે રવાન્ડામાં. તે માત્ર કહું છું.

ચાલો સાથે મળીને આગળ માર્ગ મોકળો કરીએ
તેથી આપણી દીકરીઓ સુરક્ષિત રહે તે ઈચ્છું છું 
શેરીઓમાં ફરતા કે ઑનલાઇન સર્ફિંગ કરતા 
કે બસની સવારી માં તેમની સલામતી પ્રાર્થું છું  

નરસંહાર ને નફરત ભૂતકાળની ઘટના છે લોકો કહેશે
દેશની મહિલાઓએ એકમેકને ટેકો આપ્યો શું
કેમકે જ્યારે એક સ્ત્રી સ્ત્રીને ટેકો આપે છે, તે બચાવે છે 
દેશો, સમુદાયો, પુરુષો ને બાળકોને, તે હું જાણું છું

Yesterday and Today: A #poem after #MichiganSchoolShooting

When a child is suddenly murdered, life changes for the parents in an instant. I am sharing my #poem – Yesterday & Today. I wrote a poem after #SandyHook shooting http://bit.ly/QZOh2a and re-wrote one today as we weep again with fresh scars. Sandyhook happened right before X’mas in 2012 and #MichiganSchoolShooting today, right before X’mas 2021. It is heartbreakingly sad & speaks to #ExtremeSelfishness of our society that because older ones among us want to be safer in our homes, our young people pay the price of becoming targets of mindless #GunViolence. My heart weeps with the parents who have to bear this loss.

Yesterday and Today…… a #poem
Poem – on Michigan School Shooting – November 30, 2021

Yesterday, you’d come home from school and my world would light up
Today it seems, my world will always remain darker…..
Yesterday, I chided you for playing video games full of violence
Today violence of my world stole your dreams forever….

Yesterday, your focus was the college of your reach
Today, you became pawn in someone’s war
Yesterday your biggest worry was to score a B
Today trivial seems that fear

Yesterday, we prayed that you’d drive safe
Today, seeing your blood streaked bodies, we weep
Yesterday, we needed you to place angel, high up on the X’mas tree
Today, angel weeps beside us, scars are so deep 

Yesterday, I was late and with scarcely a hug, I bid you goodbye 
Today, it’s too late and I will never see you go
Yesterday, sleep engulfed me though I wanted to write a gratitude post
Today, it’s too late for my gratitude and you’ll never know

Yesterday, snowflakes and rainbows were your favorite things
Today, OUR favorite things got you, that’s how much we love guns
Yesterday, you were the future
Today we wiped out the very future, that’s how much we love guns

ईश्वर के कई चहेरे मेरी फोटो फ्रेम में – #Hindi #Poem

I have written this poem in English, Hindi and Gujarati and am posting in all three languages. Each time the words are slightly altered.

मेरी पड़ोस में रहती हुई महिला रोज बहार आकर अपने घर के पास उगते हुए सुंदर गुलाब और अन्य फूलों को काटकर अपनी पूजा की थाली में इकट्ठा करके घर ले जाती है। इस दृश्य को बार बार देखने के बाद  यह काव्य लिखा है 

मुझे नहीं पता हे ईश्वर आपकी क्या मर्जी है
आपको भजति हु जैसी मेरी समज होती है  

आप के ही सर्जन के सुंदर फूल चुनकर  
अपने  मातापिता सामान पौधों से अलग कर 

प्रस्तुत करती हूँ आप ही की सुन्दर छबि के सामने 
आपके कई चहेरे मैंने फोटो फ्रेम में उतारे है 

कभी सोचा आप को, डरावने माँ काली के रूप में
कभी अनुरागशील गणेशजी और कभी मां दुर्गा के स्वरूप में

कभी बुद्ध और महावीर के तटस्थ चेहरे में पाया 
कभी बिन चहेरे आपको मस्जिद में मेने पाया 

मेरे ठहराए गए रस्मो कस्मो से आपको बांध लिया  
कभी फल खाकर कभी रोजा रखकर आपको प्रसन्न किया  

कभी इशू के क्रॉस पर लहू में आपकी दया को देखकर
कभी कृष्ण की बांसुरी की ध्वनिमें आपकी भक्ति में रंगकर 

खोजने आपको मंदिर मस्जिद चर्च और कहाँ कहाँ भटकी  
अलग अलग नियमो और रस्मो से में परेशान हुई 

मैंने अपनी कल्पना से तुम्हारे कई चेहरे गढ़े हैं
पर भूल जाती हु वोही चेहरा जो मेरे सामने है

मोर की कला, तेंदुए की दौडान, मेंढक की छलांग
सिंह का गुर्राना कोयल के टहूके, पंखी का कलरव 

कोयल के टहूकने में, भमरे के भनभनानेमें, 
आप को पा लू में फुलोके खिलने और मुर्झानेमे  

मैं छवि में आपका चेहरा क्यों बनाऊ 
रस्मो रिवाजमे क्यों हैरान हो जाऊ 

अलौकिक, आपकी यह रचना अमृतमयी
मान क्यों न लें कि यही आपकी पुष्टि आपकी छवि

Me & You – #poetry

There is a very old tradition of poetry in Afghanistan, before the arrival of the Taliban. Written as couplets, they were called landay. After the Taliban came, women began writing and sharing in small private groups. And yet when her family members or Taliban came to know about it, women were sometimes whipped and even killed for writing poetry. Eliza Griswold, a Guggenheim Fellow traveled with photographer Seamus Murphy on assignment with the New York Times Magazine to learn about one such young poetess who was killed by her family for writing poems. There she privately met small groups of women and collected landays or poems written by them. For more details and to read these couplets: See the URL below.

https://static.poetryfoundation.org/o/media/landays.html

In one of my literature groups, we had to say something on the topic of “Me and You” in Gujarati language. I selected a few lines from their couplets and took the liberty to slightly modify them to fit the theme and shared them after translating in Gujarati language. I am posting them here along with my own poem below..

You forced me into marriage with an old man 
May Allah burn down the house where I spent my childhood

Making love to you old man
Is like fucking a shriveled cornstalk blackened by mold.

When sisters gather, they admire their brothers
When you brothers meet, you sell your sisters, kill them, burn them.

My body is my own;
Yet you are its master

And finally sharing the poem below that I wrote………

I, me — are not just words to inflate my ego
You — you are not just your masculinity

You and I are not always separate
Sometimes, you and I are a relationship

Then I exist, so do you
For a woman may have come from a man’s rib but once

But a man is born from her womb everyday 
If you are the question, I am the answer

Don’t make my existence the focus of your dominance
If you close me inside a veil, I will not cease to be

Don’t spend your time erasing my nail polish
For when your life is erased, how will you prove your worth in heaven?

Virgins don’t need nail polish scrubbers
But surely, gates of hell will remain open for your arrival

ઈશ્વર તારા વિવિધ ચહેરામાં હું ગૂંચવાણી – #Gujarati poem – Face of God

મારી પાડોશણ રોજ બહાર આવે અને તેના ઘર પાસે ઉગતા સુંદર ગુલાબ અને બીજા ફૂલોને કાપી ને તેની પૂજાની થાળી માં ભેગા કરીને ઘર માં લઇ જાય. આ દ્રશ્ય જોઈને વિચાર આવ્યા પછીનું એક અછાન્દસ કાવ્ય. 

મને શી ખબર કે શું મરજી છે ઈશ્વર તારી
ભજું તને મારી સમજ ને જેવી ઈચ્છા મારી                 

તારી સૃષ્ટિના સુંદર ફૂલોને તેમના મા બાપ સમા
ઝાડપાનથી અળગા કરીને ધરું તારી છબી સમા           

તારો ચહેરો ઉતારું મેં બનાવેલ સુંદર છબીમાં
કેવી ફોટોફ્રેમમાં શોભશે ચહેરો એ વિચારોમાં

ક્યારેક તું દેખાય બિહામણી મા કાલી ના રૂપે
ક્યારેક મા દુર્ગાના હેતાળ સ્વરૂપે                        

ક્યારેક મહાવીર ને બુદ્ધ ના તટસ્થ ચહેરામાં
ને ક્યારેક છબી વિના મસ્જિદ ને અપાસરામાં 

તને યાદ કરું મેં બનાવેલ રીતિ રિવાજોમાં
મેં જાતે ઠરાવેલ કસમો અને રસમોમાં 

દિવસે ખાવાનું નહિ નમાજ કરું ને રોજા પાળું
ફરાળ તો ક્યારેક નકોરડા ઉપવાસ રાખું  

હે મારી કલ્પનાના ઈશ્વર અનેક રંગો મેં ભાળ્યા
તારા અનોખા ચહેરા માં ઉભરતા નિયમો નિભાવ્યા 

ક્યારેક ક્રોસ માં ઈશુના લોહી માં તારી દયાને જોઈ
ક્યારેક વાંસળી ના સાદ માં તારી ભક્તિમાં રંગાઈ                 

નાતી જાતિ ના ભેદભાવ માં માનવતા ખોવાઈ
તારા વિવિધ ચહેરાઓ માં હું ઘણી ગૂંચવાઈ 

ઘડ્યા મેં તારા અનેક ચહેરા મારી કલ્પના થકી
એક માત્ર ચહેરો જે મારી સમક્ષ છે તે ભૂલી 

મોરની કળા, ચીત્તા ની છલાંગ, દેડકાના કૂદકામાં
નીતરતી અજાયબી આ કોયલ ના ટહુકામાં

અમૃતમયી, અલૌકિક, અનેરી તારી આ સૃષ્ટિ
માની લઉ કે આ જ છે તારી છબી, તારી પુષ્ટિ 

દરેક માનવ ના અનોખા હાવભાવ માં
પશુ પક્ષીઓના ગુંજતા કલરવ માં                                     

નીલા ગગન ને લીલા ઝડપાનમાં
શા માટે જોઉં તારો ચહેરો હું છબીમાં 

નિહાળી લઉ તારો ચહેરો હાલતા ચાલતા આ બધામાં   

Poem: Ode to my hands

Ode to my hands – on my birthday…….

I look at my hands, old, withered, wrinkled
Nails unpainted on fingers that look crinckled
A few rings still adorn these weathered fingers
Absent some, on them, a while, my mind lingers

When did this happen, my hands grew so old
Or are my eyes to be faulted? Once fond
Of beauty, youth and smooth sexy skin
Even happiness is nothing but a wrinkled grin

But let me explain the story of my old hands

Sometimes thrown about by mighty waves
My fingers held on to piercing rocks, caves
I wasn’t going to give up my place in life
I fought, persisted, determined in strife 

And then the baggage that I carried
You’d say I was wrong, had me tarried
But nay, long I have lived and learned
Carrying baggage is much needed

On the Himalayan expedition
Raw and filled with imperfection
I was told to take stuff so nothing I lack
First lesson was to pick and pack

Things that’d keep us alive, the right baggage
Yes, indeed it weighed down the passage
Crampons, gloves, food, chapstick to wear
Ice axe, tent, carry mat, stove, all our gear

I now carry bravely my stuff, my baggage
Some friendships, some life lessons
Some values, to seek help, like lifelines
Journeying through life’s minefields and mines

I dare to assert, I carry gear in each of my old hand
Things to love, nurture, hug, care and mend
Go not by how my hands look, they’re stronger for the wear
Reliable, loving magic of these hands fills the air

Nelda’s Journey 1: Live, I may

I’m Nelda, I’m nine and I want to die
I follow my mother like a shadow
But at night, clocked in invisibility
Uncle, a gang member, comes and I lie

Sometimes it’s mama, I’m spared
Sometimes he locks her up and it’s me
I hear mama begging and crying
But it’s no point, we’re ensnared

I hate papi. He was a security guard
He got paid but his job wasn’t safe
He protected a government judge
One day gang put a gun to his head

Once uncle came with a friend
That night and all nights after!
Gangs control Venezuela
Mama and I. None of us spared

One day mama said, let’s walk
Her friend told her about a caravan
In silence we walked to join’em
Nothing to discuss, no talk

I’ll write my own poem some day
Two roads emerged and I took one
I wished to die, instead I walked
And just perhaps…. live, I may

STAY TUNED FOR PART 2 OF NELDA’S JOURNEY in my next blog post.
PS: It is understandable that no country can have completely open borders. Every country has first responsibility towards its own population. It is also common sense that increasingly we live in a global world and it is increasingly challenging to have impenetrable borders with walls. Appropriate strategy to enhance border security must include 21st century tools with sensors, embedded technology and more. Appropriate strategy must also include extremely sophisticated negotiations with use of carrots and sticks with neighboring countries to curb violence and drug cartels with enhanced use of high tech for inter country co-operation. To remove all compassion, resort to outdated and costly means of building walls, snatching kids away, adopting ruthlessness devoid of any humanity and not truly address the root causes of the problems are truly abominable and absolutely ineffective practices. These traumatized children can have lasting impact and society will be left to pick up the pieces from intense trauma created by ineffective practices.

Latin America has huge pockets of crime where gangs rule and they target women, children, security personnel, LGBTQ and other members more susceptible and weak. Police are often susceptible or suspect and people have little trust in law enforcement. Organized crime and related economies drive the surge and abatement in violence and form the root causes and concurrent abatement and surge of refugees at our borders and must be addressed.  People do not put children in the hands of smugglers just for fun or because our policies admit them. The path to US border is extremely perilous. The ONLY REASON people send their children and/ or bring them here is because they are literally trying to save themselves and their children from turning up dead or worse.
Please please please listen to the voices of the children in this recording
https://www.propublica.org/article/children-separated-from-parents-border-patrol-cbp-trump-immigration-policy

Love peeks from behind Sun’s Eclipse – August, 2017

Sun playing a trick
Nature cold, breathless, weary
Of sun’s hide and seek

Or moon’s bossy
Today blinds mighty sun
Oh so so sassy

My heart yearns
With earth covered in darkness
Love’s return awaits

Can’t hold steady
I stare, may I negotiate with nature
Heavenward, dreamy

And then I sink
Soft grass holds me as comes sliver of light
Just on the brink

Have faith, I say
Palpable, I feel love’s presence
This mighty day

 

Poem – To (#BrusselsAttacks) Terrorists who may perish but never prevail

The poem below is dedicated to the victims and families of #BrusselsAttacks, as peace loving people all over the world stand in unison with Belgium, as people change their profile pictures in Belgium colors, as people in Brussels open their homes for travelers stuck with nowhere to go, and as heart-wrenching photos, messages, prayers, and vigils pour in from Bombay to Belgium, from Peshawar to Paris, there is only one message for terrorists – your victory is short, you will never prevail.   

If wins are counted in numbers left dead
Today you succeed, with your bigotry
If success is measured in pints of blood
As streets run red, revel in your victory

But short-lived are your pleasures of hate
You must kill yourself, so others may die
Follow to its natural conclusion, and mate,
At bleakest dead-end, you may arrive

Yes short-lived are your pleasures of hate
Yourself you kill, so in peaceful slumber, others lie
Death has you marked as prime target
Wretched your life, short your joyful glee, sigh!

You can’t teach, preach, sermonize, you’re through!
You can’t sow more hate. Future won’t wait for you.

Here is link to my poem written for victims of #PeshawarAttack  http://bit.ly/1wfp47D .

“ઘર એટલે” — “Home is…” (poem dedicated to homeless children)

આ મહિના ની બેઠક નો વિષય છે “ઘર એટલે”.  કાનો માત્ર વગરના બે અક્ષરના ઘર શબ્દ માં ઘણું સમાયેલું છે.  તેમાં લાગણી, પ્રેમ, સલામતી અને સંતોષ ભર્યા હોય છે.  જો ઘરની ભીત બોલે તો તે ભાન્દુડા ની લડાઈ માં કોણ વધારે નટખટ હતું તે સાક્ષી પુરાવે।  ઘરની ભીંતો મમ્મી પપ્પા ને પાટા મારી ને વચ્ચે કરેલી સુવા માટેની જગ્યા ની જુબાની આપે, દાદીના હેત નો વરસાદ વરસાવે ને ઘરે પધારેલા મિત્રો અને મહેમાનોથી દિવાલોને શણગારી શકે.  

પણ જયારે આપણા માટે, આ વિશાળ દુનિયા માં, ઘર એક એવો ખૂણો છે કે ત્યાં મળે છે લાગણી, પ્રેમ, સબંધ અને સંસ્કાર, ત્યાં મળે છે સંવેદના, મિત્રોનો કોલાહલ, અવનવું ભણતર અને ગણતર, ત્યારે આપણે આજે યાદ કરીએ એ બાળકોને કે જેમને આ કશુજ હાસિલ થતું નથી.  એ બાળકોને કે જેમને ઘર જેવી કોઈ વાસ્તવિકતાનો અનુભવ જ નથી.  ક્યારેક એ બાળકો શેરીએ શેરીએ ભટકે છે અને ક્યારેક ફોસ્ટર કેર માં અટવાયેલા છે.  અને એ બાળકો જેમના ભાગ્યમાં ઘર છે તો તે માત્ર દીવાલો છે, નથી ઘર માફક કોઈ સુવિધા કે સગવડ।   

અનાથ બાળક શેરી એ શેરી એ ભટકે
તડકો છાયો સમાન, આભ એનું ઘર છે

દિવાલોની હુંફ તેને ક્યારેય મળી નથી
માં બાપ થી અલગ, ભટકે તે દર દર છે

દીવડામાં શોભતી હવેલી ના જગમગાટમાં
કોને અટુલા અનાથ બાળક ની દરકાર છે  

ગરીબડું બાળક કચરામાં બટકું રોટલી શોધે
વહાલે પીરસેલી રસોઈની એને ક્યાં ખબર છે

શીખવાનો શોખ ને ચોપડી ના પાના ઉથલાવે
મજુર માની દીકરીને ક્યાં હાસિલ ભણતર છે

મખમલની રજાઈ તળે ઊંઘતા, તમે કહેશો
આ તો વળી અમથી વાત નું વતેસર છે

ઘર ના મીઠા સ્મરણોને સંભારીએ, ત્યારે શું
ભૂલી જઈશું જે આપણી વચ્ચે બેઘર છે?