અફઘાનિસ્તાન માં તાલિબાન ના આવ્યા પહેલા કવિતા ની પ્રણાલિકા હતી. તાલિબાન આવ્યા બાદ સ્ત્રીઓ પોતાના કાવ્યો ખાનગીમાં લખતી રહી. પરંતુ ક્યારેક તેમના કુટુંબીજનો અથવા તાલિબાન ને જાણ થતા તેમની હત્યા કરવામાં આવી છે. અમેરિકા ની લેખિકા એ ત્યાં પહોંચીને વીણી વીણીને સ્ત્રીઓએ લખેલ કાવ્યો ભેગા કરીને તેમના નામ વગર સંગ્રહ પ્રકાશિત કર્યો. તેમાંના ઘણા કાવ્યો સ્ત્રીઓએ ત્યાંના પુરુષોને સંબોધીને લખેલ છે. તે કાવ્યોની થોડી “હું અને તું” ને લગતી પંક્તિઓ અહીં થોડા ફેરફાર કરીને મુકેલી છે. તે ઉપરાંત વધુ માહિતી આ સાઈટ ઉપર મળશે.
https://static.poetryfoundation.org/o/media/landays.html
તમે મને એક ડોસા સાથે પરણાવી દીધી
જ્યાં મારુ બાળપણ વીત્યું ખુદા તે ઘર ને જલાવી દ્યે
તું ડોસો મારા શરીર ને પીંખે જયારે
તો ફુગાયેલી કરચલાવાળી દાંડી ને ચોદવા જેવું મને લાગે
આ દેશમાં બહેનો સાથે મળે ત્યારે ભાઈઓની પ્રશંસા કરે છે.
ભાઈઓ સાથે મળે ત્યારે બહેનોને વેચે છે, મારે છે, સળગાવે છે. મારું શરીર મારું પોતાનું છે;
મારું શરીર મારું પોતાનું છે;
તોય તું તેનો હકદાર છે.
ખુદા તાલિબાનનો નાશ કરે, તારા યુદ્ધનો અંત લાવે.
તેં અફઘાન મહિલાઓને વિધવા અને વેશ્યા બનાવી છે.
અને છેલ્લે મારા શબ્દોમાં
હું એ માત્ર મારા અહંકાર નો શબ્દ નથી
તું એ માત્ર તારી મર્દાનગીની ઓળખ નથી
હું અને તું હંમેશા અલગ પણ નથી
ક્યારેક હું અને તું એક સબંધ છે
તેમાં હું છું તો તું છે.
તું સવાલ છે તો હું જવાબ છું
બનાવ નહિ મારા અસ્તિત્વને તારા વર્ચસ્વનું કેન્દ્રબિંદુ
બુરખામાં મને બંધ રાખીશ તો હું મટી નહિ જાઉં
મારા નેઇલ પોલિશ ને ભૂંસતા ભૂંસતા જો તારી જિંદગી ભૂંસાઈ જશે
તો સ્વર્ગમાં તું શી કાબિલિયત સાબિત કરશે?
કુમારિકાઓને નેઇલ પોલિશ ભુસનારાની જરૂર નથી
હા, નરક ના દરવાજા તારા આગમન માટે જરૂર ખુલ્લા રહેશે
